Jaki jest pracownik na miarę Przemysłu 4.0?
Wymagane kompetencje różnią się w zależności od tego, jaką pracę mamy zamiar wykonywać. Kompetencje zawodowe i stanowiskowe są przynależne poszczególnym zawodom i stanowiskom pracy. Najprościej mówiąc, jest to pakiet wiedzy specjalistycznej.
Wiedza jako kompetencja, powinna być na bieżąco aktualizowana. Warunkiem jej użyteczności w praktyce jest bowiem aktualność. Konieczność posiadania odpowiedniej, twardej, obiektywnej wiedzy nie budzi wątpliwości. Musimy mieć jednak świadomość, że żyjemy w świecie niezwykle dynamicznych zmian, w świecie tak zwanego Przemysłu 4.0.
Rozpoczęła się Czwarta Rewolucja Przemysłowa, która charakteryzuje się stosowaniem systemów cyber-fizycznych. To wiek zanikania barier na płaszczyźnie człowiek – maszyny. Wirtualizacja świata, w tym i przemysłu, zmusza nas do zmiany podejścia w kwestii kompetencji pracowników realizujących procesy biznesowe.
Musimy na bieżąco uaktualniać kompetencje twarde, związane z zasobem informacji posiadanych przez nas z danej dziedziny, ale musimy również dbać o rozwijanie kompetencji miękkich, społecznych, osobistych, interpersonalnych.
Pracownik 4.0
Kluczową umiejętnością Pracownika 4.0 jest więc zdolność do ciągłego uczenia się, personalizowania ścieżki rozwoju oraz projektowania własnych, „szytych na miarę” strategii edukacyjnych.
Światowe Forum Ekonomiczne, przeprowadzając ankiety wśród menedżerów do spraw zasobów ludzkich, w niektórych wiodących firmach na świecie, opublikowało raport „The Future of Jobs”, w którym to wskazano dziesięć najbardziej pożądanych umiejętności pracowników prognozowanych na 2020 rok.
Lista ta może każdemu z nas ułatwić budowanie własnej strategii zdobywania i rozwijania umiejętności, wpływających na naszą konkurencyjność na rynku pracy. Jest ona również cennym źródłem informacji dla kierownictwa firm.
Zatem do rzeczy
Top 10 kompetencji według raportu The Future of Jobs
- Kompleksowo rozwiązywać problemy
- Myśleć krytycznie
- Być kreatywni
- Potrafić zarządzać ludźmi
- Współpracować z innymi
- Rozwijać inteligencję emocjonalną
- Umieć wnioskować i podejmować decyzje
- Być zorientowani na usługi
- Posiadać umiejętności negocjacyjne
- Cechować się elastycznością poznawczą
To bardzo szeroki wachlarz umiejętności. Aby odpowiednio zaplanować proces ich rozwijania niezbędne jest przeprowadzenie analizy każdego z tych zagadnień z osobna. Warto sięgnąć do fachowej literatury, do dobrych, naukowych źródeł. Internet jest przepełniony mądrościami domorosłych „ekspertów”, niezweryfikowanymi treściami poradnikowymi, sloganami „dasz radę”, „jesteś tego wart”… Nie traktujcie ich jako bazy dla swojej strategii rozwojowej.
Jeżeli planujecie zostać pracownikiem przyszłości, to wspaniale. Wszystkie z tych kluczowych, prognozowanych kompetencji, będą bowiem towarzyszyły wam w pracy w kolejnych latach, a ich wartość nie wygaśnie. Co więcej… zdobyta wiedza sprawi, że będziecie inaczej patrzyli na świat, na problemy, na możliwości… i zamiast korzystać z poradników i podpowiedzi specjalistów, sami będzie potrafili wymyślać rozwiązania i podejmować trafne decyzje.
Same problemy
W życiu ciągle stykamy się z problemami. Przyszłość nie będzie od nich wolna. Problemy stają się coraz bardziej złożone i niejednoznaczne. Coraz trudniej jest je dostrzegać, definiować, a proces rozwiązywania problemów skutkuje sporą liczbą wyników. Głowimy się więc, które rozwiązanie jest lepsze, tańsze, odpowiednie dla naszej sytuacji. Zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze złożonymi problemami nie jest drogą łatwą, wymaga od nas cierpliwości, patrzenia z różnych perspektyw, ale daje też wiele satysfakcji i przyjemności. Stajemy się coraz bardziej samodzielni, w tym skomplikowanym świecie.
By skutecznie radzić sobie z problemami i mądrze podejmować decyzje przydatne jest zarówno myślenie krytyczne, jak i kreatywne.
Myślenie krytyczne
To myślenie oparte na faktach, orzekanie o prawdzie lub fałszu, to zdolność i gotowość do oceny twierdzeń oraz formułowania obiektywnych sądów na podstawie dobrze uzasadnionych przesłanek i dowodów, bez kierowania się emocjami.
Myślenie kreatywne
Myślenie kreatywne, to odkrywanie zależności, twórcze rozwiązywanie problemów, wynajdywanie metod, tworzenie nowych form. Kreatywność, to dostrzeganie związków, których nikt inny nie dostrzegł, stawianie nowych idei, skojarzeń, powiązań.
Myślenia krytycznego można się nauczyć, kreatywność zaś jesteśmy w stanie w sobie na nowo obudzić. Najważniejsze, to zmienić jakość naszego myślenia, które w dzisiejszym, w znacznym stopniu odtwórczym świecie, staje się niestety byle jakie.
Bylejakość i powierzchowność stały się czymś powszechnym i dotykają wszystkich sfer naszego życia. Jest też obecna na gruncie zarządzania pracownikami w organizacjach, niezbyt ładnie nazywanymi zasobami ludzkimi.
Czyste złoto
Niezależnie od tego, ile zadań zostanie zautomatyzowanych i jak zaawansowana stanie się sztuczna inteligencja, pracownicy zawsze będą najcenniejsi. Dlaczego? Bo to oni budują organizację i jej przyszłość. Ludzie są w stanie tworzyć, uogólniać fakty, działać tam, gdzie nie ma algorytmów, być elastyczni. Należy więc o nich dbać, mądrze motywować, budować skuteczne zespoły, maksymalizować produktywność ludzi, ale też reagować na ich potrzeby. A pracownik? Cóż, pracownik powinien czuć przyjemność z pracy w zespole, radząc sobie z zachowaniami, stanami emocjonalnymi, swoimi i otoczenia. Ważną rolę odgrywa tutaj więc inteligencja emocjonalna.
Zarówno w zespołach, jak i w pracy indywidualnej jesteśmy zewsząd bombardowani danymi i informacjami. Zalewa nas istne tsunami informacyjne. Przyda się wiec umiejętność wnioskowania i podejmowania dobrych, przemyślanych decyzji. Bądźmy wiec skautami, którzy zdobyli sprawność w sztuce zadawania pytań, by zbierać dobre, wartościowe dane, oraz specami od systemów informatycznych służących do ich szybkiej i skutecznej analizy.
To zaś ułatwi współpracę nie tylko wewnątrz organizacji, ale i współdziałanie z klientami. Zorientowanie na usługi pomoże nam tworzyć lepsze produkty, skuteczniejsze rozwiązania, dostarczać wartość konsumentom.
Niezwykle przydatne będą też umiejętności negocjowania – w tym roboty nas nie zastąpią – jesteśmy od nich lepsi.
Podsumowanie
Pracownicy przyszłości, to ludzie dbający o rozwijanie elastyczności poznawczej, czyli zdolności przystosowania się do zmieniających się warunków środowiska, aktualizowania posiadanej wiedzy, przełączania uwagi między procesami, dostrzegania zależności i dostosowywania myślenia do tego, co jest nam prezentowane. I na tej płaszczyźnie, póki co, komputery nie mają z nami szans.
Kompetencje 2020 roku, oprócz twardej wiedzy zawodowej, skupiają się więc na tych umiejętnościach, w których automatyzacja nas nie zastąpi. Pracownik nowego dziesięciolecia definiuje, kreuje, wnioskuje, a nie działa odtwórczo, polegając na naśladownictwie.
