Przede wszystkim pamiętaj, że mówimy tu o kompetencjach, a więc o czymś co każdy z nas może u siebie rozwijać. Dobry szef to nie jest ktoś, kto się takim urodził, ktoś obdarzony specjalną charyzmą. Bycie szefem to codzienna praca i świadoma nauka poszczególnych umiejętności.
Jak najefektywniej uczą się dorośli?
Opisuje to cykl Kolba (od nazwiska autora – profesora Davida Kolba)
Przedstawię go na przykładzie pewnego menedżera, z którym miałem okazję współpracować. Piotr był synem właściciela rodzinnej firmy produkcyjnej. Właśnie przejął po swoim ojcu rolę szefa. Ojciec był szefem od kilkunastu lat. Chciał wprowadzić pewne zmiany związane z organizacją pracy. Poszedł do brygadzistów i powiedział czego od nich oczekuje. Posłuchali go w milczeniu, kiwnęli głowami i wrócili do swojej pracy. Po kliku dniach Piotr zauważył, że nic się nie zmieniło, ludzie pracują po staremu a jego polecenie nie zostało wykonane. I to był pierwszy element wspomnianego cyklu Kolba – czyli doświadczenie.
Doświadczenie
Piotr jako nowy szef, doświadczył konkretnego przeżycia związanego z tym jak radzi sobie z zarządzeniem. To doświadczenie było dla niego zaskakujące i negatywne – nie tego się spodziewał. I tu Piotr doszedł do drugiego etapy cyklu Kolba – doświadczenie wywołało u niego refleksję.
Refleksja
Zaczął się zastanawiać: „co się stało?”; „dlaczego mnie nie słuchają?”; „co ze mną jest nie tak?”; „myślałem, że wystarczy im powiedzieć co mają robić…”. Te pytania doprowadziły go do konkluzji – trzeba dowiedzieć się co zrobiłem nie tak i jakie z tego wyciągnąć wnioski. I tu przyszedł czas na trzeci etap cyklu Kolba – chęć poznania teorii, która jest w stanie to wyjaśnić.
Teoria
Wtedy właśnie Piotr poprosił mnie o pomoc. Po zapoznaniu się z sytuacją opowiedziałem mu o tym jak ludzie reagują na nowego szefa, jak ważny jest dla nich autorytet i co zazwyczaj robią, żeby sprawdzić ten autorytet u przełożonego. Zachęciłem Piotra, żeby nauczył się zachowań, które pomogą mu budować ten autorytet w zespole. Zaczęliśmy od ćwiczenia podstawowego narzędzia szefa, czyli wygłoszenia przed ludźmi expose – zbioru zasad i wartości, którymi chce się kierować w zarządzaniu. I to był czwarty, ostatni element cyklu Kolba, czyli praktyka.
Praktyka
Piotr mógł w bezpiecznych warunkach poznać i przećwiczyć przy mnie jak skonstruować swoje szefowskie expose i jak je wygłosić. Tak przygotowany, zebrał swoich pracowników i powiedział im jak widzi swoją rolę jako szefa. W ten sposób „wrócił” do pierwszego etapu cyklu Kolba – czyli do nowego doświadczenia. Było ono o wiele lepsze dla Piotra. Pokazało mu, że jest odważny, potrafi przemawiać, a co najważniejsze ludzie odebrali sygnał „kto tu jest szefem”. I w ten sposób zaczął budować swój autorytet. A zachęcony wynikami zaczął rozwijać kolejne umiejętności.
Co daje przejście całego cyklu Kolba?
Przejście całego cyklu Kolba, wszystkich czterech etapów, gwarantuje, że nasza nauka, nasz rozwój będzie najbardziej efektywny. Dlatego jeśli jesteś szefem, zwracaj uwagę na codzienne doświadczenia. Sytuacje w których zlecasz zadania, egzekwujesz wyniki czy rozmawiasz o problemach z pracownikami. Jeśli efekty tych działań nie są dla Ciebie satysfakcjonujące albo czujesz, że mógłbyś zrobić coś lepiej to poddaj się pogłębionej refleksji.
Zadaj sobie pytania:
- Co mi się nie podobało w tej sytuacji?
- Dlaczego tak się skończyło?
- Co mnie zaskoczyło?
- Jak odebrał to mój pracownik?
- Jak chciałbym, żeby to odebrał?
- Czy coś mogłem zrobić inaczej?
To skłoni Cię do poszukiwania odpowiedzi i wyjaśnień – czyli teorii. Tu możesz skonsultować się z innym szefem, zapisać się na szkolenie lub skorzystać z bogatych zasobów internetu. Abyś mógł wykorzystać tą teorię znajdź i wypróbuj polecane narzędzia czy techniki służące rozwijaniu odpowiednich umiejętności. Przećwicz ich stosowanie, czyli przejdź do praktyki. Kiedy nabierzesz pewności siebie, pójdź do swoich ludzi i zacznij korzystać z tych umiejętności. Będzie to nowe doświadczenie, które pokaże Ci czy już dobrze to robisz, czy być może trzeba jeszcze coś zmienić, doczytać lub przećwiczyć. Tak czy inaczej będzie to Twój rozwój jako szefa. Pamiętaj też, że Twoi podwładni to zauważą i z czasem docenią.
Patrząc na moje doświadczenie oraz doświadczenie wielu menadżerów wierzę, że każdy, poprzez rozwój, może być coraz lepszym szefem. Zachęcam Cię też do korzystania z e-learningów, bo one gwarantują swobodny i wygodny dostęp do dwóch punktów z cyklu Kolba – a więc teorii oraz przykładowych ćwiczeń, czyli praktyki. Do doświadczenia i refleksji masz dostęp każdego dnia w pracy.
