Co to jest cykl Deminga?
Proces ciągłego doskonalenia powiązany jest z realizacją cyklu Deminga często nazywanym cyklem PDCA lub kołem Deminga. Polega na wykonywaniu czterech kroków: planowanie (P-Plan), wykonanie (D- Do), sprawdzenie (C- Check), działanie (A-Act). Podejście to zostało zaproponowane przez Williama Edwarda Deminga pochodzącego z USA prekursora nowego podejścia do zarządzania i jakości. Cykl PDCA zawiera uporządkowane działania mający na celu wprowadzenie zmian i innowacji do przedsiębiorstwa. Omawiane podejście może być wykorzystywane[1]:
- w procesie ciągłego doskonalenia
- podczas przestojów między jedna fazą realizacji projektu, a następną
- w trakcie wdrażania zmian
- w trakcie wdrażania nowego rozwiązania
- podczas przeglądu procesu doskonalenia
- do obniżenia kosztów całkowitych poprzez nieustanną eliminację małych błędów
Podejście PDCA w zarządzaniu jakością
Cykl Deminga opiera się na czterech powtarzalnych fazach. Ważne jest, aby wykorzystywanie cyklu było działaniem zbiorowym w organizacji, dlatego należy tworzyć zespoły ludzi pochodzących z różnych komórek firmy. Cykl Dominga umożliwia omówienie problemu oraz wysunięcie wniosków, dlatego należy nauczyć wszystkich pracowników tej wspólnej metody rozwiązywania problemów. Kadra kierownicza firmy powinna wskazywać drogi do ciągłego doskonalenia systemu zarządzania i ulepszania zachodzących w nim procesów. Efektem tych działań powinien być wzrost jakości oferowanych wyrobów bądź usług, zwiększenie produktywności oraz obniżenie kosztów. Zdaniem Deminga należy obdarzać pracowników zaufaniem, ponieważ pracownicy wtedy angażują się w działania doskonalące realizowane przez nich procesy.
William Edward Deming wyraził pogląd, że niewłaściwe jest obwinianie pracowników za błędy w realizacji procesów. Jego szacunki wykazują, że jedynie 6% odchyleń w procesach spowodowanych jest przez błędy pracowników realizujących te procesy, natomiast 94% problemów wynika z niedoskonałości samego systemu zarządzania. Można zatem stwierdzić, że kierownictwo często obarcza pracowników winą za własne błędy. [2]
Model PDCA powinien być stosowany zespołowo. Należy umożliwić pracownikom samodzielne podejmowanie działań mających na celu ulepszenia w zakresie wykonywanych przez nich zadań. Pracownicy powinni dążyć do samodoskonalenia poprzez nabywanie wiedzy i rozwijanie nowych umiejętności. Deming koncentruje się na planach długookresowych, ponieważ ważniejsze jest dogłębne poznanie potrzeb klientów i opracowanie na tej podstawie stałych celów w odniesieniu do usprawniania jakości. Schemat cyklu Deminga można zaprezentować za pomocą koła:
Plan - Planowanie
Do - Wykonanie
Check - Sprawdzenie
Trzecim etapem jest sprawdzenie wykonanych zadań, czyli porównanie rezultatu z planem, a w następnej kolejności analiza zaistniałych odchyleń. Etap ten ma na celu stwierdzenie czy działania usprawniające wdrożone w fazie drugiej odniosły sukces. Należy zebrać jak najwięcej danych o procesie. W przypadku zdiagnozowania odstępstw od planu należy określić ich przyczyny.
Act - Działanie
Podsumowanie
Każda z faz PDCA powinna być postrzegana przez pryzmat podejścia procesowego, począwszy od kreowania pomysłów, a kończąc na wykorzystaniu wiedzy zdobytej w trakcie realizowanych działań. Celem takiej analizy jest doskonalenie organizacji, sposobu jej zarządzania, a także jakości oferowanych wyrobów albo usług. W literaturze przedmiotu wymieniane są następujące korzyści jakie organizacja może osiągnąć wykorzystując taki model doskonalenia: wzrost zyskowności, wzrost dochodów, poprawa wykonania budżetu, obniżenie kosztów, poprawa przepływów pieniężnych, poprawa zwrotu z inwestycji. Cykl PDCA Deminga zawiera się w kole, dlatego proces doskonalenia nigdy się nie kończy.
[1] E. Konarzewska-Gubała (red.), Zarządzanie przez jakość. Koncepcje, metody, studia przypadków, Wrocław, 2003, s. 55.
[2] J. Łuczak, A. Matuszak-Flejszman, Metody i techniki zarządzania jakością, kompendium wiedzy, Quality Progress, Poznań, 2007, s. 20.
[3] R.I. Zalewski, Zarządzanie jakością w produkcji żywności, Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań 2002, s. 46.
[4] U. Balon, Doskonalenie systemu jakości z wykorzystaniem modelu PDCA [w:] T. Sikora red. Koncepcje zarządzania jakością. Doświadczenia i perspektywy, Kraków 2008, s. 20.
[5] J. Łuczak, A. Matuszak-Flejszman, Metody i techniki zarządzania jakością, kompendium wiedzy, Quality Progress, Poznań, 2007, s. 22-23.
